آشنایی با مزایا و معایب کودهای دامی در کشاورزی

مصرف کودهای دامی در کشاورزی ارگانیک

اغلب کشاورزان از مضرات کودهای دامی نپوسیده اطلاع چندانی ندارند و متاسفانه میزان مصرف آن به دلیل قیمت پایین در کشور بسیار بالاست. مصرف کودهای دامی نپوسیده، علاوه بر افزایش شوری خاک به دلیل بالا بودن EC آن، بیماریها و آفات را نیز در مزرعه افزایش می‌دهد. استفاده از کودهای دامی تجزیه نشده، بين میکروارگانیسم‌ها و ریشه گیاه رقابت شدیدی در جذب نیتروژن ایجاد می‌شود که در اثر این رقابت کمبود ازت در خاک و گیاه را خواهیم داشت.حتماً مضرات کودهای دامی را جدی بگیرید و از مصرف آن جداً خودداری کنید.

نحوه تهیه کود دامی:

کود دامی ، ترکیبی از مدفوع و مواد به کار رفته در بستر نگهداری در دامداری می باشد.کیفیت این کود به شدت تحت تاثیر تغذیه دام بوده و موارد دیگری چون آب و هوا ، نژاد و سن دام ، بستر و… نیز تاثیرگذار می باشد.

مزایای کود دامی:

انواع مختلفی از کود کشاورزی در زراعت مورد استفاده قرار می گیرد که در این بین کود های حیوانی به دلیل در دسترس بودن ، قیمت بسیار ارزان و دارا بودن ترکیبی از عناصر معدنی و آلی بسیار مورد توجه قرار دارند. کود گاو نیز به عنوان یکی از ارزان ترین انواع کود کشاورزی دارای مشخصات قابل توجهی بوده و هر ساله کشاورزان به حجم گسترده ای از آن استفاده می نمایند.

برخی از مضرات کود‌ دامی نپوسیده:

1-بذر علف های هرز و آفات را وارد مزرعه کنند که در نتیجه باعث افزایش مصرف سموم شیمیایی می شود

2-تجزیه سریع مواد ازته در کوددامی تازه سبب آزاد شدن آمونیاک و تجمع آن در مجاورت ریشه ها گشته و موجب مسمویت گیاه می شود.

3-موجودات ذره بینی برای پوسانیدن این کودها از ازت خاک استفاده می کنند. لذا ابتدا باعث بروز کمبود ازت در محصول می شوند.

4-قسمت زیادی از ازت داخل کودهای تازه قابل حل در آب می باشند. یا چنانچه کنترلی در نگه داری آن نشود ازت به صورت گاز هدر خواهد رفت.

5- باعث ایجاد بوی نامطبوع در محیط و تجمع حشرات  و انتقال بیماری‌های مشترک بین انسان و دام می‌شود.

مشکلات ایجاد شده بعد از استفاده از کود دامی:

پس از مصرف کودهای دامی نپوسیده مواد ازته تجزیه شده و آمونیاک در خاک آزاد می‌شود. افزایش آمونیاک در محیط اطراف ریشه باعث مسمویت گیاه شده و رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. میزان املاح نمک کودهای دامی تازه بالا بوده که پس از مصرف، پتانسیل اسمزی در خاک افزایش می‌‌یابد. افزایش پتانسیل اسمزی جذب عناصر غذایی و آب را برای ریشه سخت خواهد کرد و برای جذب مواد غذایی، ریشه به انرژی بیشتری نیاز دارد.

تاثیر کمپوستینگ بر عوامل مضر در کود دامی:

در طی فرآیند تولید كمپوست تخم حشرات، مواد سمی، بذر علف هرز و املاح نمك کودهای دامی و مواد گیاهی از بين می رود و در صورت وجود نمک در کمپوست برای گیاه غیر قابل جذب خواهد بود، از طرفی موجودات ریز فعال در کمپوست با ترشح آنزیم‌های مختلف فلزات سنگین را کنترل کرده و مواد سمومی موجود در بقایای دامی و گیاهی را تجزیه می‌کند، که با گذشت زمان خاک و گیاه عاری از مواد شیمایی خواهد شد و به این ترتیب با مصرف مستمر کمپوست و کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی می توان محصولات ارگانیک تولید نمود.

بیماری های قابل انتقال از دام به انسان از طرق کود دامی:

مشمشه کزاز  سیاه زخم (شاربن) جرب اسب کچلی کوکسیدیوئیدومیکوز تورم دهان طاولی آنسفالیت ویروسی اسب آبله دامی

از دیگر بیماریهای مشترک انسان و اسب میکروبی که کمتر دیده می شوند می توان به بروسلوز، سل، ملیوئیدوزیس یا شبه مشمشه، سالمونلوز اسب، لپتوسپیروز، لیستریوز، کورینه باکتریوم پزودوتوبرکولوزیس و کورینه باکتریوم اکویی نام برد.

ورمی کمپوست بدون بذر علف هرز و آفات:

استفاده از ورمی کمپوست دارای مزایای فراوانی است. این کود بسیار سبک و دارای میکروارگانسیم های هوازی مفید نظیر ازتوباکتر و فاقد بوی خاص و تخم علف هرز و عوامل پاتوژن بوده و محصولات کشاورزی را از نظر کیفی و کمی بهبود می بخشد.

این کود کشاورزی به دلیل سبکی موجب ایجاد تخلل در خاک شده و علاوه بر بهبود تهویه خاک سبب ریشه دهی مناسب گیاهان می شود. همچنین قابلیت نگهداری آب را داشته و سبب تولید هر چه بیشتر عناصر پر مصرف و ریزمغذی های کشاورزی می شود.