کمپوست قارچ
نوشته شده توسط adminمهر 28, 1399 قارچ یک خوراکی پرطرفدار در ایران و کل جهان است و تولید و پرورش آن در کشورمان مورد توجه قرار گرفته است. با تولید هر کیلوگرم قارچ دکمه‌ای حدود پنج کیلوگرم پسماند باقی می‌ماند پس می‌توان با تصفیه، آن را به کودی با ارزش تبدیل کرد.
کمپوست قارچ چیست؟
به مخلوط بقایای بجا مانده از گیاهان و حیوانات کمپوست می‌گویند و یا به عبارتی ساده‌تر به بستری آماده جهت کشت قارچ کمپوست قارچ می‌گویند. این دو ماده (بقایای حیوانی و گیاهی) به دلیل اثر گذاری فعالیت میکروارگانیسم‌ها، پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و مواد معدنی که در این بقایا وجود دارد، به موادی با قابلیت جذب برای قارچ‌ها بدست می‌آید. قارچ‌ها در کنار این مواد به لیگنین زیادی نیز احتیاج دارد و برای تامین این ماده، مواد گیاهی مانند کاه به خاک کمپوست اضافه می‌شود. از طرفی، کاه دارای مقدار زیادی سلولز است که با تجزیه آن، ویتامین‌های مورد نیاز قارچ تامین می‌شود تا قارچ بتواند از آن‌ها استفاده کند.
انواع کمپوست قارچ تولیدی و مزایا و معایب آن
کمپوست قارچ انتخابی
کمپوست انتخابی بستری مغذی است که برای میسلیوم‌های قارچ تهیه و آماده‌سازی می‌شود، و برای ارگانیسم‌ها و سایر موارد مفید و مغذی نیست. اگر نمی‌توانید این فاکتور را در سالن‌های کشت خود با شرایط ایده‌آل و بهداشتی ایجاد کنید، بسیار مهم است که از این فاکتور استفاده کنید، زیرا در اینگونه سالن‌ها انواع مختلفی از بیماری‌ها و آفات وجود دارد که باعث ایجاد خسارت می‌شوند.
کمپوست قارچ یکنواخت
یکنواخت بودن این نوع کمپوست علاوه بر انتخابی بودنش بسیار مهم است. این نوع از کمپوست نشان می‌دهد که انجام فرایند رشد قارچ چگونه است. کمپوست انتخابی به کمپوستی می‌گویند که دارای ساختار و رطوبت یکسان باشد. از نشانه‌های یکنواخت بودن کمپوست می‌توان به وجود بخش‌هایی با فعالیت بی هوازی و همچنین وجود کاه‌های پوسیده نشده، اشاره کرد.
مواد اصلی بکار رفته در ساخت کمپوست قارچ
- کود مرغی (کربوهیدراتهای سریع تجزیه شونده)
- سنگ گچ
- کاه (کربوهیدراتهای دیر تجزیه شونده)
- نیتروژن (پروتئین ها)
آب: به دلیل اینکه مواد غذایی مورد نیاز قارچ به وسیله آب تامین می‌شود، یکی از ضروری‌ترین مواد برای آن‌ها آب است. حجم قارچ‌ها را بین 90 تا 93 درصد آب پر کرده است. به طور میانگین هر کیلوگرم قارچ به دو لیتر آب احتیاج دارد. بین هفتاد تا نود درصد آب قارچ‌ها مستقیم و غیر مستقیم تبخیر می‌شود و آب مورد نیازشان از خاک پوششی جذب می‌شود.
سنگ کچ: این ماده به سه دلیل به خاک کمپوست اضافه می‌شود که عبارت‌اند از: بهبود ساختار این نوع کمپوست، ایجاد بافر پی اچ در طول دوره پرورش و رشد قارچ و کاهش اسیدیته در دوره ساخت کمپوست
نیتروژن: نیتروژنی که به شکل پروتئین است یک ماده غذایی مهم برای قارچ به حساب می‌آید. و ارتباط میان میزان کربوهیدرات و نیتروژن یک عامل مهم در تعیین یکنواختی کمپوست قارچ است.
کاه: کاه دارای موادی است که در آن‌ها کربوهیدرات دیر تجزیه شونده وجود داراد و سبب ایجاد ساختار مناسبی در بستر خاک این نوع کمپوست می‌شود. باید توجه داشت که ظرفیت آبگیری کاه باید بالا باشد.
انواع کمپوست قارچ از لحاظ مواد تشکیل دهنده
کمپوست طبیعی
این کمپوست مخلوطی از کود اسبی و کلش گندم است. اگر در تهیه این کمپوست و توجه به یکنواختی آن دقت لازم انجام نشود، حرارت درون بلوک‌های این نوع کمپوست بالا رفته و تاثیر بدی بر رشد میسلیوم قارچ می‌گذارد. برای اینکه کود اسبی در این نوع کمپوست وجود ندارد، باید در ضد عفونی کردن اصولی آن دقت زیادی کنید زیرا اگر رعایت نشود محیط برای رشد میکرو ارگانیسم‌های بیماری زا فراهم می‌شود و قارچ دچار آسیب می‌شود.
کمپوست مصنوعی
در این نوع کمپوست‌سازی کلش گندم نقش مهمی را ایفا می‌کند. و از مواد دیگری مانند پودر سنگ گچ و آب و کود مرغی نیز استفاده می‌شود. در ایران فقط کمپوست مصنوعی ساخته می‌شود. گاهی کیفیت این نوع خاک کمپوست از کمپوست طبیعی بهتر می‌شود. به علت تهویه مناسبی که در بستر آن صورت می‌گیرد در نتیجه محصول بیش‌تری از آن تولید می‌شود. اما اگر رطوبت هوا کم شود این کمپوست سریع‌تر در معرض خشک شدن قرار می‌گیرد.
نکاتی که در حین کمپوست‌سازی باید رعایت کنیم
- کلش نباید در معرض آفتاب و باران قرار بگیرد
- برای ساخت کمپوست از کلش تازه تولید شده استفاده شود
- کلش نباید به صورت خرد شده باشد
- کود مرغی گوشتی و خشک باشد
- مخلوط کردن کود مرغی و کلش به درستی و اصولی انجام شود
- این نوع کمپوست به مدت طولانی در بونکر نماند
- در روز‌های آخر از آب کثیف استفاده نکنید
- کمپوست آماده شده باید بوی علف تازه چیده شده بدهد نتوانید اثری از آمونیاک در آن مشاهده کنید
- هر کلش باید ترد باشد و هرگز سفت نباشد
- به این نوع کمپوست نباید دست را کثیف کند
رطوبت این نوع کمپوست را با دستتان بسنجید، اگر مقداری از خاک کمپوست را در دست فشار دهیم و یک یا دو قطره آب از آن بچکد رطوبتش مناسب است و اگر زیاد بود رطوبت زیاد و اگر اصلا آبی نچکید رطوبتش کم است. به طور معمول بستر مصرف شده، به عنوان ضایعات دور ریخته می‌شود. ولی می‌توان از آن برای مواردی در کشاورزی، باغبانی و فضای سبز استفاده کرد.
مقایسه کمپوست قارچ با سایر کمپوست ها
کمپوست قارچ کمپوستی است که جهت بستر کشت بکار می‌رود و مواد غذایی مورد نیاز قارچ دکمه‌ای را تامین می‌کند. سایر کمپوست‌ها مانند ورمی کمپوست و کمپوست سبز تهیه شده از پسماند‌های باقی مانده از هرس گیاهان و درختان است که طی فرایند تخمیر و تجزیه توسط میکروارگانیسم‌ها تبدیل به کمپوست می‌شوند.
چگونگی تولید و تهیه کمپوست قارچ
خاک کمپوست مخلوطی از مواد همچون کود حیوانی، مواد زائد گیاهی مثل شاخ و برگ درختان و کاه، پوست میوه‌ها یا میوه‌های غیر قابل مصرف، ته مانده خوراکی‌ها پوست تخم مرغ، خاک اره و. . . است. که حین مخلوط کردن این مواد باید حواستان به رطوبت، جریان هوا، دما، پی اچ و نسبت کربن به نیتروژن باشد.
کاربرد‌های کمپوست قارچ
این کمپوست تاثیر خوبی در تولید انگور می‌گذارد. در سال 2007 محققی به نام بوکرفیلد، تحقیقاتی بر روی عملکرد کمپوست مصرف شده بر روی رشد انگور انجام داد و فهمید که این خاک کمپوست تاثیر مطلوبی بر روی رشد انگور دارد. همچنین این نوع کمپوست در تولید گوجه فرنگی نقش بسزایی دارد و طبق تحقیقات انجام شده اضافه کردن مقدار مشخصی از این کمپوست به خاک گوجه فرنگی باعث رشد بهتر آن می‌شود اما اضافه کردن بیش از حد کمپوست قارچ نتیجه معکوس می‌دهد.
سه ویژگی کمپوست قارچ
- این نوع کمپوست منبعی غنی از هوموس که منبع خوبی برای تامین مواد مغذی برای رشد قارچ است
- کمپوست قارچ مصرف شده دارای مقداری آفت کش است که می‌تواند با میکروب‌های ضد قارچ مبارزه کند
- شما می‌توانید با استفاده از کمپوست ضعیف شده خود را بهبود ببخشید و در تجارتتان موفق شوید
نحوه استفاده از کمپوست و کود کمپوست قارچ
این نوع کمپوست جایگزین خاک نیست، و نباید سعی کنید بذر قارچ‌ها را فقط در کمپوست بکارید. زیرا میزان نمک بالای آن برای گیاهان خطرناک است. اما می‌توانید این کمپوست را با میزان مشخصی از خاک مثلا به نسبت یک به سه مخلوط کنید تا اثر کود دهی خود را ایفا کند.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت ورمی کمپوست چیست؟
قیمت و خرید کمپوست قارچ
کمپوست ملارد: هر تن 1060000 تومان
کمپوست جوانه: هر تن 1005000 تومان
اگر به فکر کسب درآمد هستید به شما پرورش قارج را توصیه می‌کنیم زیرا می‌توانید هم از فروش قارچ و هم از طریق فروش کمپوست به درآمد دلخواهتان برسید.
کود مرغی (کربوهیدراتهای سریع تجزیه شونده) – سنگ گچ -کاه (کربوهیدراتهای دیر تجزیه شونده) -نیتروژن (پروتئین ها)
کمپوست طبیعی و کمپوست مصنوعی
کمپوست قارچ انتخابی و کمپوست قارچ یکنواخت
